برسی تاثیر مستقیم و غیر مستقیم نااطمینانی نرخ ارز بر صادرات غیر نفتی ایران

نوسانات و تغییرات مداوم نرخ ارز در طول زمان ممکن است بر صادرات تأثیر بگذارد. بدین ترتیب که نوسانات نرخ ارز در شکل گیری انتظارات صادر کنندگان تأثیر می گذاردو با مبهم کردن قیمت کالاهای صادراتی در آینده، آنان را در شرایط عدم اطمینان قرار می دهد. بر این اساس، نوسانات نرخ ارز در طول زمان به ایجاد نوعی مخاطره و عدم اطمینان می انجامد و از این طریق باعث نوسان صادرات- از جمله صادرات غیر نفتی- می گردد.هدف اصلی تحقیق بررسی تأثیر مستقیم نااطمینانی نرخ ارز بر صادرات غیر نفتی( از طریق مدل صادرات غیر نفتی)، و تأثیر غیر مستقیم نااطمینانی نرخ ارز بر صادرات غیر نفتی( از طریق دو مدل تولید ناخالص داخلی و تورم)، در اقتصاد ایران برای دوره زمانی (1387-1369) می باشد. بدین منظور، در این تحقیق ابتدا شاخصی مناسب برای اندازه گیری خطر حاصل از نوسانات نرخ ارز معرفی می شود و سپس این شاخص در توابع صادرات غیر نفتی، تولید و تورم – که با توجه به مشخصه های خاص اقتصاد ایران برگزیده شده اند- وارد می شود. . با توجه به پایا بودن برخی متغیرهای مدل، از تکنیک های همگرایی و مدل خود توضیح با وقفه های توزیع شده (ardl) و نیز الگوی تصحیح خطای برداری(ecm) برای بررسی انحراف کوتاه مدت متغیرها از مقادیر تعادلی خود بکار گرفته شده است. بعد از برآورد مدلهای تحقیق با استفاده از نرم افزار microfit ، نتایج تحقیق حاکی از آن بود که، تأثیر نااطمینانی نرخ ارز بر صادرات غیر نفتی، به طور مستقیم(از طریق مدل صادرات غیرنفتی) و غیر مستقیم (از طریق دو مدل تورم و تولید) ، معنا دار بوده و افزایش نااطمینانی به طور مسقیم و غیر مستقیم، سبب افزایش صادرات غیر نفتی شده، ولی میزان تأثیرات مستقیم بیشتر از تأثیرات غیر مستقیم می باشد. همچنین برآورد الگوی تصحیح خطا نشان می دهد که تعدیل بین روابط کوتاه مدت و بلند مدت وجود خواهد داشت یعنی رابطه ای منظم در تعدیلات دوره کوتاه مدت به ارزش های تعادلی بلند مدت وجود دارد. کلمات کلیدی: نااطمینانی نرخ ارز، تورم، تولید کل، صادرات غیر نفتی، مدل خود توضیح با وقفه های توزیع شده(ardl) و تصحیح خطا